Czy kawa szkodzi na wątrobę?
Nie. Kawa jest źródłem związków, które wręcz mogą chronić komórki wątroby i wspomagać ich regenerację, a także które działają przeciwzapalnie. Są to między innymi polifenole (antyoksydanty, w tym kwas chlorogenowy), diterpeny (w tym kafestol, kafeol), sterole roślinne, także sama kofeina nie jest dla wątroby szkodliwa. W świetle najnowszych badań w kwestii „kawa a wątroba” okazuje się, że picie umiarkowanej ilości kawy codziennie (co najmniej 2, ale nie więcej niż 4-5 filiżanek) kawy jest dobre dla stanu wątroby i redukuje ryzyko rozwoju chorób tego narządu. Oczywiście istnieje kilka sytuacji zdrowotnych, w których kawa na wątrobę może działać szkodliwie – co prawda nie jest to wówczas działanie bezpośrednio zagrażające życiu, ale może powodować nieprzyjemne dolegliwości. O tym, jaki jest wpływ picia kawy na wątrobę w tym negatywnym kontekście piszemy w ostatniej części niniejszego artykułu.
Wpływ kawy na wątrobę
Jak wspomniano, kawa jest dobrym źródłem związków o charakterze antyoksydacyjnym – polifenoli. Oczywiście dokładna ich zawartość zależy od rodzaju ziaren, sposobu parzenia kawy. Okazuje się jednak, że – wbrew pozorom – kawa instant może pod tym względem przewyższać inne rodzaje tego „napoju”. Kawy z ziaren mielonych mają średnio do 500 mg kwasu chlorogenowego w 100 ml kawy. Kwas chlorogenowy to główny przedstawiciel polifenoli w składzie opisywanego napoju. Kawa rozpuszczalna a wątroba – mogą się lubić, ponieważ w tego rodzaju kawie może być ponad 1500 mg kwasu chlorogenowego w 100 ml! A kawa z mlekiem albo kawa z masłem a wątroba – czy to dobre połączenie dla tego organu? Jeśli mamy do czynienia ze zdrową wątrobą, to nie powinno to szkodliwie wpływać na jej funkcjonowanie. Jednak pamiętajmy, że łączenie kawy z produktami takimi, jak mleko, masło, olej kokosowy – może prowadzić do tworzenia się nierozpuszczalnych kompleksów związków i przez to obniżać właściwości przeciwutleniające kawy.
Warto tez dodać, że kawa zawiera diterpeny takie, jak kafeol i kafestol. Badania na temat ich wpływu na zdrowie człowieka są niejednoznaczne, ale wiadomo, że mogą być korzystne dla samej wątroby. Pobudzają one bowiem enzymy wątrobowe do pracy, przez co wzmagają właściwości detoksykacyjne tego narządu, przyczyniają się też do obniżenia ryzyka rozwoju raka wątroby. Nie są natomiast zalecane osobom, u których występują problemy z profilem lipidowym (np. poziomem cholesterolu). Takie osoby powinny raczej korzystać – jeśli już – z kawy filtrowanej lub kawy rozpuszczalnej.
Czy przy chorej wątrobie można pić kawę?
I tak, i nie. Jeśli mamy do czynienia z umiarkowanymi zaburzeniami pracy wątroby, to kawa – zwłaszcza niezbyt mocna i/lub rozcieńczona dodatkową wodą – jest dopuszczalna. Natomiast najbardziej szkodliwe są wszelkie dodatki do tego napoju – cukier, tłuste mleko, śmietanka, albo co gorsza różnego rodzaju oleje (popularne zwłaszcza w diecie ketogenicznej). Dieta dla chorej wątroby zakłada przede wszystkim ograniczenie spożycia tłuszczu, produktów smażonych, ciężkostrawnych czy wzdymających. Kawa z reguły do nich nie należy, jeśli podawana jest samodzielnie.
Jednocześnie jednak pamiętajmy, że może ona pobudzać układ trawienny do pracy. Dotyczy to nie tylko aktywacji ruchów perystaltycznych jelit (dlatego często po kawie, zwłaszcza porannej, udajemy się do toalety). Także oddziałuje ona na pobudzenie wytarzania żółci w wątrobie. W przypadku chorób dróg żółciowych takich, jak kamica czy też guzy w jamie brzusznej, które zaburzają przepływ żółci – nie należy jej stosować. Każdorazowo warto natomiast skonsultować chęć spożywania kawy podczas choroby (lub po niej) z lekarzem prowadzącym, który oceni indywidualne ryzyko.
Warto sprawdzić też: jak cebula wpływa na wątrobę – jeśli interesujesz się dietą korzystną dla tego narządu.
Literatura:
1. IŻŻ: KAWA – wchodząca gwiazda prewencji chorób? Instytut Żywności i Żywienia | Wrzesień 2018.
2. Muriel P. i wsp.: Coffee and the Liver. 2017.
3. Muriel P. i wsp.: Coffee and liver diseases. Fitoterapia 81 (2010) 297–305.
FAQs
Jeśli jednak mamy już zdiagnozowane choroby tego organu, skonsultujmy picie kawy z lekarzem, z uwagi na jej możliwe interakcje z przyjmowanymi lekami. Przy chorobach wątroby sięgajmy po kawę filtrowaną i po prostu czarną. Mleko lub śmietanka to dodatkowy tłuszcz, którego chorzy na wątrobę powinni raczej unikać.
Co jest najlepsze na regenerację wątroby? ›
W regeneracji wątroby bardzo dobrze sprawdzają się wyciągi z ostropestu plamistego, karczocha i pokrzywy zwyczajnej, czarnuszki czy ostrokrzewu paragwajskiego, a oprócz tego pomocny może być glistnik jaskółcze ziele czy ostryż długi.
Co zrobić żeby zregenerować wątrobę? ›
Po pierwsze, trzeba unikać alkoholu, cukru, soli i mocnej kawy, a także ograniczyć tłuste posiłki. Warto również spożywać produkty jak najmniej przetworzone: surówki, sałatki, potrawy gotowane na parze lub duszone oraz bogate w białko, np. chude mięso i ryby.
Czego nie lubi nasza wątroba? ›
Przetworzone mięso — tego nie lubi wątroba
Warto natomiast zrezygnować z mięsa przetworzonego, będącego źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu, czyli bekonu, boczku, kiełbasek, parówek i pasztetów, które obciążają wątrobę.
Czy kawa z mlekiem jest dobra na wątrobę? ›
Jak już ustaliliśmy, picie kawy w umiarkowanych ilościach nie powinno nam zaszkodzić. Niemniej jednak dodatek mleka, które zawiera laktozę, może mieć negatywny wpływ na organizm, który wykazuje nietolerancję laktozy. Nie ma to bezpośrednio wpływu na wątrobę, ale na układ trawienny już tak.
Czy kawa oczyszcza wątrobę? ›
Kawa jest źródłem związków, które wręcz mogą chronić komórki wątroby i wspomagać ich regenerację, a także które działają przeciwzapalnie. Są to między innymi polifenole (antyoksydanty, w tym kwas chlorogenowy), diterpeny (w tym kafestol, kafeol), sterole roślinne, także sama kofeina nie jest dla wątroby szkodliwa.
Jak najszybciej zregenerować wątrobę? ›
Pierwszym ratunkiem dla poszkodowanej wątroby jest całkowity zakaz alkoholu i ograniczenie tłustych posiłków, które są źródłem cholesterolu. Warto przejść na tzw. „dietę wątrobową” – czyli taka, która hamuje rozwój dolegliwości i przyspiesza regenerację wątroby.
Jaki owoc oczyszcza wątrobę? ›
Najlepiej na wątrobę działają owoce jagodowe, przeciery z winogron, cytrusy bez pestek, banany, brzoskwinie, jabłka i morele. Świetne działanie będą wykazywać na surowo, ale też gotowane, tarte czy w postaci musów i soków.
Jakie witaminy są dobre na wątrobę? ›
Najlepszymi preparatami na wzmocnienie wątroby będą suplementy zawierające witaminę E oraz witaminy z grupy B, jednak ich przyjmowanie warto skonsultować z lekarzem. Ważna jest suplementacja witaminy D, A oraz C.
Ile czasu potrzeba na regenerację wątroby? ›
W zależności od stopnia uszkodzenia i podjętych działań, czas potrzebny wątrobie do regeneracji może wynosić od 4 tygodni do kilku miesięcy. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze pełna regeneracja wątroby jest możliwa. Kiedy dojdzie już do jej marskości, jest to proces nieodwracalny.
Wprowadzenie do diety pokarmów bogatych w kwas foliowy i przyjmowanie suplementów diety z kwasem foliowym w składzie może pomóc obniżyć podwyższone enzymy wątrobowe.
Jakie są objawy chorej wątroby na skórze? ›
Przewlekłe choroby wątroby lub jej dysfunkcja mogą wywołać łuszczące się zmiany na skórze oraz jej spierzchnięcie i przesuszenie, szczególnie na dłoniach. Ponadto przy chorej wątrobie objawy skórne często obejmują świąd. Jest on skutkiem zaburzenia w odprowadzaniu lub metabolizmie żółci.
Co najbardziej lubi wątrobą? ›
Potrawy przy chorej wątrobie powinny być łatwostrawne i chude – należy jeść mięso drobiowe, królicze, chudą wołowinę, chude ryby (szczególnie morskie) i chudy nabiał o smaku naturalnym (nie słodzony owocowy). Dodatkowo można włączać jajka i chudą wędlinę.
Co niszczy wątrobę? ›
Lista czynników szkodzących wątrobie jest bardzo długa. Zalicza się do nich m.in. złe nawyki żywieniowe (w tym zbyt obfite, tłuste potrawy), nadużywanie alkoholu, zawarte w pożywieniu toksyny, pleśnie, metale ciężkie, niektóre leki, wirusy (odpowiedzialne za wirusowe zapalenie wątroby).
Czy banany są zdrowe na wątrobę? ›
Uważany jest za jedno z najbogatszych źródeł potasu, magnezu i żelaza. Banan zawiera wprawdzie sporo cukrów prostych, przed którymi przestrzegamy na początku artykułu, ale ma też właściwości przeczyszczające i moczopędne. I to dzięki tym cechom skutecznie wspiera detoksykację i wątroby i całego organizmu.
Po czym poznać że twoja wątroba już ledwo zipię? ›
Powiększony organ zaczyna uciskać otaczającą go torebkę wątrobową, która jest mocno unaczyniona. Stąd się biorą uporczywe ćmiące lub ciągnące bóle. Powiększona wątroba może też naciskać na sąsiednie organy, dając uczucie rozpierania pod żebrami.
Czego nie wolno pić przy chorej wątrobie? ›
Mocna herbata, kawa, ostre przyprawy, tłuste mleko i wiele warzyw strączkowych są często odradzane pacjentom zmagającym się z chorobami wątroby.
Czy cebula jest szkodliwa dla wątroby? ›
Warto jednak pamiętać, że jak każdy produkt, tak i cebula ma przeciwwskazania. Nie jest ona wskazana w diecie osób z chorą wątrobą (co ciekawe, osoby zdrowe, które jedzą cebulę, wspomagają pracę wątroby). Do listy przeciwwskazań wpisuje się także chorobę nerek, woreczka żółciowego czy niewydolność serca.
Czy kawa szkodzi na wątrobę i trzustkę? ›
Picie kawy nie wpływa na pojawienie się chorób trzustki.
